Over bilinen adıyla yumurtalık rezervi, yumurtalığın sahip olduğu döllenme yeteneğinin yumurta hücrelerini sağlamak ve başarılı bir gebelikle sonuçlanma olasılığını belirlemek için kullanılan bir terimdir. Anne adayının yaşının ilerlemesiyle birlikte gebelik için foliküllerden elde edilen yumurta hücresi sayısı azalır. Azalmış over rezervi (AMH); yumurtalıkların normal üretim kabiliyetlerini yitirmeye başladıkları, doğurganlığı azaltan bir durumdur. Azalmış over rezervi, kadınların kendiliğinden ya da tedaviyle gebe kalma şansını azaltır. Fakat çeşitli yöntemlerle bu durumun etkilerinin en aza indirilmesi hedeflenmektedir. Azalmış over rezervinin ana nedenleri şu şekilde sıralanabilir:
· Sigara kullanımı,
· Kronik hastalıklar,
· Kahve tüketimi·
Anne adayının yaşı,
· Genetik anormallikler (X kromozom anormallikleri)
· Çeşitli tedaviler (kanser için radyasyon gibi)
· Yumurtalıkla ilgili ameliyat geçirmiş olmak.
Azalmış over rezervi ve tüm detayları için yazımızı okumaya devam edebilirsiniz.
Azalmış Over Rezervi Nasıl Anlaşılır?
Anne adayının adetinin 2. ya da 3. günü yapılacak hormon testleri incelenerek azalmış over rezervi tespit edilmiş olur. FSH hormonu yumurtalık rezervlerinin durumu hakkında bilgi verir. FSH değeri 10 değerinden yüksekse bu yumurtalık kapasitesi azalmış olduğunu gösterir.
Yumurtalıkların kapasitesini en iyi şekilde gösteren durum vajinal ultrasondur. Var olan gelişebilecek yumurta yapıları burada kolaylıkla tespit edilebilir. Toplam yumurtalıklarda altıdan az yumurta yapısı olması durumunda azalmış over rezervi söz konusu olabilir.
Özetle azalmış over rezervi; kişinin klinik değerlendirilmesi, vajinal ultrason, kanda AMH hormonu ve FSH hormonu ölçümü ile anlaşılabilir.
Azalmış Over Rezervine Sahip Bir Kadın Hamile Kalabilir Mi?
Var olan çalışmalar azalmış over rezervine sahip kadınların hem kendiliğinden hem de tüp bebek tedavisi ile hamile kalabildiklerini göstermektedir. Kadınlardaki yüksek serum FSH düzeylerinin düşük gebelik oranları ile ilişkili olduğu gösterilmişse de yalnızca buna bakılarak karar vermek çok yeterli değildir. Yumurta hücreleri boyutunu genetik faktörler etkisiyle de düzenlemektedir. Yumurtalıkların yaşlanma sürecinin hızı yaş faktörü haricinde kadınlar arasında da büyük oranda farklılıklar göstermektedir. Endokrin testleri ve görüntüleme yöntemlerinin yumurtalık rezervinin sayısal değerlendirilmesinde başarılı sonuçlar vermesinin yanı sıra gebelik şansını belirleme konusundaki değerleri sınırlı düzeyde kalmaktadır.
Yumurtalık rezerv testleri ve uzman hekimler tarafından yapılacak klinik değerlendirmeler ile azalmış over rezervine sahip olduğu belirlenen bir kadının gebe kalma şansı uygun yumurtlama tedavisi protokolleri uygulanarak artırılabilir. Azalmış over rezervine sahip olan hastalar, günümüzde farklı teknikler ile anne olabilmektedir. Bu yöntemlerin belirlenebilmesi için hastalara uygun özel tedavi yöntemlerinin çeşitli faktörler göz önüne alınarak planlanması ve uygulanması önemlidir.
Azalmış Over Rezervi Nasıl Tedavi Edilir?
Günümüzde yumurtalık yaşlanmasını engelleyen ya da yavaşlatan bir azalmış over rezervi tedavisi bulunmamaktadır. Bunun yanı sıra yumurtalıkların zamanından önce yaşlanmasını engellemek ve yumurta kalitesinin sağlıklı bir şekilde devam etmesini sağlamak için yani, yumurta rezervi ve kalitesini artırmak amacıyla yaşam tarzında yapılacak değişiklikler son derece önemli bir paya sahiptir. Bunlar;
· Dengeli ve sağlıklı beslenmek,
· Düzenli egzersiz yapmak,
· Kaliteli ve yeterli uyku,
· Kimyasallardan, glisemik endeksi yüksek ve fast food tarzı gıdalardan uzak durmak,
· Sigara ve alkol gibi maddeleri kullanmamak,
· Hekim kontrolü altında antioksidan ilaç kullanmak, olarak sıralanabilir.
Gerekli tahliller ve vajinal ultrason sonuçlarınıza göre azalmış over rezervine sahipseniz ve çocuk sahibi olmak istiyorsanız vakit kaybetmeden bir uzman doktor eşliğinde tüp bebek tedavisine başvurmanız son derece önemlidir.